Aafke Romeijn – CHIN. IND. SPEC. REST.

~ dit is een gastrecensie door Dirk-Jan Mudde ~

Aafke Romeijn, een lerares Nederlands uit Utrecht, heeft het opnieuw voor elkaar gekregen om een dijk van een plaat af te leveren. Met haar eerste worp, het Engelstalige Stella Must Die!, heeft ze al laten horen dat ze met gemak boven het maaiveld van het Nederlandse muzieklandschap uitstijgt. CHIN. IND. SPEC. REST. (ja, zo heet het album echt!) zet die lijn moeiteloos voort.
Ten opzichte van Stella Must Die! heeft Aafke, we noemen elkaar liefkozend bij de voornaam, zich flink getransformeerd. Cello en gitaar zijn ingeruild voor synths en drumsamples. Maar ook met disco-omlijsting blijven het Aafkes stem en piano die de basis vormen. Zo begint openingsnummer Bmd/Ibb prachtig verstild met rustige pianoklanken. De toon is gezet. Maar als na een minuut een vette synth de rust komt verstoren is de toon pas echt gezet: een nieuwe Aafke is geboren!

Een Aafke die nog net zo heftig en pathetisch is als altijd. Want de brok die moordballade Stella X in onze keel achterliet is nog niet weggeslikt of ze vliegt ons opnieuw naar de keel. Wie zich afvraagt waarom het openingsnummer Bmd/Ibb heet, moet eraan geloven. ‘Breng me drank/ik ben bang’ schreeuwt Aafke haast onverstaanbaar uit.

Na Stella Must Die! heeft Aafke, zichzelf beloofd om nooit meer een album uit te brengen, tenzij ze alle nummers nodig heeft om één verhaal te vertellen. Een conceptalbum dus. En het is aan ons om te raden wat het overkoepelende verhaal is. CHIN. IND. SPEC. REST. vertelt het verhaal van iemand die weg wil kruipen. Weg van de wereld. Onder de dekens. En dan doen alsof de rest niet bestaat. Vluchten in drank. In literatuur. In fantasie. In de huid van haar leerlingen. Om de pijn een beetje te verzachten. ‘Stilletjes wachten tot het overgaat’. Om het drama dat leven heet draaglijk te maken. En zelfs een beetje dansbaar.

Natuurlijk vertelt Aafke meer dan één verhaal. Er zijn verhalen over drank, familie, leraarschap, fantasie. Over boeken van Bordewijk. Over iemand in een inrichting, op het wat unheimische A2. ‘Maar net als bij Shakespeare speelt het ware verhaal buiten het zicht van het toneel waarop jij staat’. Misschien weet Aafke zelf ook niet precies waar het over gaat en dat maakt ook niet zo uit. Want het klinkt verrekt lekker.
Zoals het sfeervolle Verdwijn, een persoonlijke favoriet. Aafke roept een sterke sfeer op in de beelden die ze schetst. ‘Als de as van je laatste sigaret / als de geur van liefde in je bed / als een foto in de zomerzon / als het broertje dat ik ooit verzon / verdwijn / verdwijn.’

Beelden die vervagen, zoals alles. Ze worden minder sterk, raken in de vergetelheid, komen terecht onder een dikke laag stof. En uiteindelijk verdwijnen ze. Helemaal. Weg. Foetsie. Alsof de enige troost nog is dat we weten dat het ooit verdwijnt. En dat we het in woorden hebben gevat. Woorden objectiveren, leggen vast. Ze beschrijven. Maar ze zijn niet de ervaring van die zonnige zomerochtend. Ze zijn niet je geliefde. Ze zijn niet die perfecte dag. Ze schieten tekort in hun vastlegging. Net als de foto trouwens. We grijpen naar iets dat zich steeds aan onze greep onttrekt. Het eigenlijke, het gebeuren zelf is onbereikbaar. Zelfs de taal die vastlegt ontkomt niet aan de tragiek van het verdwijnen.

Aafke brengt dezelfde grootse gevoelens over als op haar eerste plaat en slaagt daarin met vlag en wimpel. Je moet ervan houden. De dreiging, het pathos, de dramatiek, de tragedie, ze zijn er weer allemaal. En er moet natuurlijk iemand dood. Gelukkig is het ditmaal slechts een verzinsel van Aafkes fantasie die het moet ontgelden. Tenminste, dat denken we. Nog steeds dramatisch natuurlijk. Wie een fantasie doodt, sterft zelf ook een beetje. En blijft misschien wel iets eenzamer achter. Zo eindigt het album dan ook: ‘En toen ik wakker werd droeg ik je kleren en je naam / en ik weet niet waar je bent of zelfs wanneer je bent gegaan.’ Prachtig triest. Verplichte literatuur voor wie de Nederlandstalige muziek een warm hart toedraagt.