recensie: Iron & Wine – ghost on ghost

Zet het nieuwste album van Iron & Wine op en het volume niet te hoog. Nodig wat vrienden uit, serveer een copieuze maaltijd, trek een wijn uit een prima jaar open, converseer wat en dit is de ideale achtergrond muziek. Ongemerkt trek je door zo’n beetje de hele Amerikaanse popmuziek-catalogus, het klinkt allemaal lekker smooth, geen moeilijk geëxperimenteer, geen nodeloos gefreak. Aan het eind van de avond vraag je je af waarom de sfeer deze avond zo prettig, zo ongedwongen was, zonder je te realiseren dat Sam Beam en co hiervoor in belangrijke mate verantwoordelijk waren. Terwijl je, als de gasten weg zijn, de boel opruimt en wat voor je uit neuriet komen er plotseling wonderlijke melodieën bovendrijven, je hebt geen idee waar ze vandaan komen.

Zo zou het kunnen gaan, als je Ghost On Ghost achteloos opzet. Maar het zou ook anders kunnen gaan. Dat is wanneer je, als al je gasten naar huis zijn, crashed op de bank, de lichten dimt, de halflege fles wijn en een schoon glas binnen handbereik houdt en de plaat nog eens opzet, dit keer op een goed volume. Als je dan opnieuw en ditmaal aandachtig luistert dringt zich steeds krachtiger het idee op: dit is het beste wat Iron & Wine ooit heeft voortgebracht. Sterker: dit zou wel eens de plaat van het jaar kunnen zijn.

Ooit begonnen als ingetogen americana singer/songwriter ontwikkelde Iron & Wine zich in de loop der jaren steeds verder en werd de sound steeds meer verbreed. Op Shepherd’s Dog werd al meer geëxperimenteerd, Kiss Each Other Clean was een al even intrigerend als onnavolgbaar bombastisch kunststukje: indrukwekkend maar ook een beetje geforceerd, als je het mij vraagt (achteraf gezien). Met Ghost On Ghost verenigt Beam alle sterke punten van Iron & Wine in één album. Nu heeft hij dit keer ook niet de minste muzikanten om zich heen verzameld: ondermeer Rob Burger (Tin Hat Trio), Steven Bernstein, Tony Scherr, Kenny Wollesen en Briggan Krauss (allen van Sex Mob), Brian Blade (drums), Curtis Fowlkes op trombone (Jazz Passengers), Tony Garnier (uit de band van Dylan!) op bas, Marike Hughes op cello, Maxim Moston en Doug Wieselman (beiden van Antony and the Johnsons) en Anja Wood.
Dat is een hele rij, en het maakt dat Ghost On Ghost vol en rijk klinkt, met een heerlijk jazzy (en soms zelfs funky) gevoel. Weg is de beklemmende sfeer van eerdere albums, met Ghost On Ghost wordt een onbezorgde lente ingeluid. En ik maak een diepe kniebuiging voor Sam Beam.

release: 15-04-2013 (4AD)