Steve Scott – Emotional Tourist: A Retrospective

Toen onlangs Emotional Tourist: A Steve Scott Retrospective verscheen, had een stroom van gedachten de overhand over ons. Ze voerde ons terug naar zo’n dertig jaar geleden. Tijden van vinyl en verwachting van vinyl. Steeds was er die vraag: heeft deze soms tientallen jaren oude muziek nog altijd zeggingskracht genoeg om de onbekende luisteraar het oor te doen neigen?

Een aantal jaren voordat Love In The Western World (1983) verscheen, waren wij in de greep van gerucht. Op Solid Rock Records, het fameuze label van Larry Norman, zou een plaat verschijnen van Steve Scott. De Engelsman was naar Amerika getrokken om daar in 1978 onder leiding van Larry Norman het album Moving Pictures op te nemen. We hadden in Bad Fruit het augmented jungle chanting van Steve Scott op het nu nog altijd meer dan prachtige The Sky Is Falling (1980) van Randy Stonehill gehoord. Al snel bereikte ons een ander gerucht. Het zou niet goed gaan met Solid Rock. Norman zou iets hebben gehad met Sarah, de vrouw van Randy Stonehill. Stonehill en Norman, boezemvrienden en samen verantwoordelijk voor de mooiste platen uit de alternatieve christelijke muziekscene, uit elkaar? Wij luisterden naar Norman’s Kitchen van Randy Stonehill:

I got stoned in Norman’s kitchen, we was talking’ ‘bout the facts of life
He asked me was I happy as I reached for the butter knife
I said no and I made a sandwich, I poured myself a cup of tea
When that cat started prayin’ the spirit fell on me

De Solid Rock-stroom droogde op. Een vriend gaf ons Appalachian Melody (1979) van Mark Heard en soms stuitten we onverwacht op een Solid Rock-album, zoals in het vermaarde Bijbelhuis in Dordrecht. Ondertussen bleek ons dat Steve Scott een liedje had opgenomen voor het opmerkelijke Come Back Soon (1978), een door Tom Stipe geproduceerde compilatie van artiesten waarvan een aantal later platen zou maken voor Exit Records uit Sacramento, een label dat nu minstens zo’n legendarische status heeft als Solid Rock. Tom Howard was van de partij, net als Mark Tootle, die later deel uit zou maken van de 77s, Marty Dieckmeyer (Daniel Amos), Bob Wilson (van het vermaarde Seawind), Jimmy Abegg (Charlie Peacock) en Thomas Goodlunas (die hier Tom Goodeluinas heet). Achter op dit album is Sun Poem afgedrukt. Steve Scott schreef het.

I took a big pair of scissors
the light gleamed on them
like a pair of raised bird wings…
and I cut the sun out
of the sky/folded it up and put
it in my pocket

Het even merkwaardige als intrigerende Come Back Soon van Steve Scott is het hoogtepunt van dit album. In een wat dronken aandoend, vaudevilleachtig liedje vraagt Scott aan Jezus of deze niet spoedig wil wederkomen. Onder de lach die dit liedje opwekt, schuilt de traan van woede en weerzin: But you should see the things some folks are doin’ in Your name.

Dan verschijnt het eerder genoemde Love In The Western World. Geproduceerd door Steven Soles (samen met T-Bone Burnett en Bob Neuwirth in de fameuze The Alpha Band). Scott wordt bijgestaan door de 77s die, zoals ook hun debuut Ping Pong Over The Abyss uit datzelfde jaar laat horen, in topvorm verkeren. Het album bevat een zeer sterke mix van new wave en rock. Wij genieten vooral van het titelnummer, het op reggea-leest geschoeide Walking On Water Wasn’t Built In A Day en Tower Of Babel. Het hoogtepunt van dit album is This Sad Music. Scott declameert een lang gedicht over het heen en weer schakelen tussen twee televisiekanalen. Op het ene kanaal is een aantal gestrande walvissen te zien (an awful silence surrounds them). Op het andere spreekt een predikant (… and quotes Malcolm Muggeridge on ‘The collapse of Western Civilisation.’). Zowel metafoor als gedragen muziek zijn meer dan raak. Nog altijd mag dit album, en in het bijzonder dit laatste nummer, tot één van de zeer sterke staaltjes uit de alternatieve christelijke muziek van de jaren tachtig worden gerekend.

Het duurt tot 1988 tot we weer iets van Scott horen. En alweer, het is niet anders, via een bijzonder label: Alternative Records van Randy Layton. Lost Horizon is een compilatie van demo’s en liedjes die oorspronkelijk bedoeld waren voor een album op Island Records. Steve Scott had, na Charlie Peacock en de 77s, de derde artiest van Exit Records moeten zijn die op het grote label terecht kwam. Het is er, zo zult u begrijpen, nooit van gekomen. Lost Horizon bevat zestien liedjes die zijn geproduceerd door Charlie Peacock (vooral Sound Of Waves, hier in een 12” uitvoering, mag er zijn), de eerder genoemde Steven Soles en Mike Roe (77s). Hoewel we een aantal liedjes al kennen, This Sad Music en Love In The Western World bijvoorbeeld, is het album ons, door nieuwe liedjes als Not A Pretty Picture en Emotional Tourist (dit naar een boek van Denis de Rougemont vernoemde liedje zou het titelnummer voor het album voor Island geworden zijn), meteen zeer dierbaar. Wat ook telt in die dagen van weleer: het is ons eerste werk van Steve Scott op cd! Vrij snel daarna weten we de hand te leggen op Magnificent Obsession, een cd die in een oplage van 200 (yours truly hebben ‘180 of 200’) in 1990 op Alternative Records verschijnt ter gelegenheid van het Cornerstone Festival in Chicago, gehouden in datzelfde jaar. Later dat jaar verschijnt op hetzelfde label een reguliere versie waarop de liedjes een andere volgorde hebben. We treffen the usual suspects aan, net als inmiddels bekende liedjes. Van het onbekende werk spreken ons vooral Heaven Hears The Heart That Breaks en Wonderful Fool aan. Het laatste verwijst naar het werk van de Japanse auteur Shusaku Endo.

De in Londen geboren Steve Scott is veel meer dan muzikant alleen. Vooraleerst is hij, getuige het voorafgaande, een dichter. Maar hij is ook een denker. In 1991 verschijnt Crying For A Vision, een poging to open wider possibilities for Christians in the arts. We hebben er nooit veel van begrepen. Wellicht omdat Scotts betoog, ondanks de talloze verwijzingen naar een keur van auteurs, nauwelijks (kunst)filosofisch te noemen is. Eerder verscheen The Boundaries – Volume 1: Afterimages – Asian Sections (1990). Op de eerste bladzijde citeert Scott de geweldige Zweedse dichter Thomas Tranströmer.

It is still beautiful to feel the heart beat
but often the shadow seems more real than the body.

Voor Scott bevat dit citaat een bekrachtiging van zijn eerder opgedane ervaringen tijdens zijn reizen, eind jaren tachtig, naar India, Bali en Indonesië. Vooral het spel der schaduwen, wayang kulit, maakt grote indruk op hem. Op het in 1992 verschenen The Butterfly Effect (opnieuw een bijzonder label, Blonde Vinyl), een album met gedichten en muziek met een ambient karakter. No Memory Of You uit The Boundaries staat op dit album. Scott beschrijft hierin een ontmoeting met Indonesische hoertjes.

Later its time to go, and this time it really is goodbye
I’m flying back to USA next morning.
We stand and talk for a few minutes more
‘You have memory of me’ Indah says,
Pointing at my camera and tape recorder
‘I have no memory of you’
Nancy asks me when I am coming back to Jakarta
I say ‘Maybe next week’

We all laugh

We ontmoeten Scott in deze tijd op het Greenbelt Festival in Engeland. Marlies en Peter (Scott noemt hem in het cd-boekje ‘Izaak’…) van het Nederlands Non-U-Agency zijn bij hem. Ze zullen enige tijd later de Butterfly Effect ‘spoken word/performance’ tour door Europa voor Scott organiseren.

Dan verliezen we Steve Scott uit het oog. Twee albums met spoken word performances verschijnen er later dat decennium alsmede een project met Gaylen Stewart. Regelmatig luisteren we naar zijn muziek, ze is een deel van ons leven geworden. Soms vragen we ons af of deze muziek nu, voor mensen die haar nooit eerder hoorden, dezelfde betekenis zou kunnen krijgen als ze voor ons heeft.

We hadden er al eerder van gehoord maar veren tóch op als begin dit jaar blijkt dat ARRCO (Arena Rock Recording Company) – dat eerder een nieuwe versie van Darn Floor Big Bite van Daniel Amos deed verschijnen – een nieuwe Steve Scott compilatie heeft uitgebracht. Emotional Tourist heeft als ondertitel: A Steve Scott Retrospective. Voor ons is vooral de met Larry Norman opgenomen versie van Different Kind Of Light van belang. We kenden het liedje tot nu toe slechts van het debuut van de 77’s.

Weken luisteren we naar deze nieuwe cd, naar het kleine oeuvre. We proberen zelfs opnieuw door te dringen tot Crying For A Vision. Dat laatste mislukt, zoals voorheen. Maar de muziek? Die spreekt als altijd: boekdelen. We horen er, naast het onweerstaanbaar artistiek appel, een aanklacht in. Tegen een cultuur waarin goedkoop als duurkoop wordt gezien. En duurkoop vaak niet betaald kan worden omdat het onbetaalbare geldloos is.

But right now, the only thing I hear is the sound of waves crashing all around me where I stand
But right now, the only thing I hear is the sound of waves now that you have found me take my hand

This Sad Music en Come Back Soon zijn ook te vinden op Emotional Tourist. Alleen al daarom weten wij het inmiddels zeker: deze muziek kan nu, voor mensen die haar nooit eerder hoorden, dezelfde betekenis krijgen als ze voor ons heeft.