live: Loney Dear – Rotown, Rotterdam (22-01-2012)

Schreef ik dinsdag nog over het concert van James Vincent McMorrow dat dat wel eens hét concert van 2012 zou kunnen blijken te zijn, nog geen week later krijgt deze er al een geduchte concurrent bij: Loney Dear. Emil Svanängen, de man achter dit pseudoniem zorgde zondag samen met zijn band namelijk opnieuw voor een onvergetelijk optreden in Rotown.

Met slechts een akoestisch gitaar, een piano/keyboard, drumstel en bas werd een stomende set weggegeven. Maar het waren dan ook niet de eerste de beste muzikanten die Emil had meegenomen: de ritmesectie was vanavond de drijvende kracht achter de muziek. Maar vlak ook de toetsenist/achtergrondzangeres niet uit, die met precies gedoseerd toetsenwerk en vocale invulling een zekere rijkdom toevoegt aan het totaalgeluid. Het subtiele gitaarwerk en de hoge kopstem van Emil maken het af, en alles bij elkaar vormt dit een intens en meeslepend geheel.

Overigens kan Emil het ook heel goed zonder band af, getuige de paar solo-liedjes, waarbij hij soms met eenvoudige gitaarbegeleiding, soms ook met gebruik van zijn loopstation (waarbij hij verschillende lagen over elkaar inspeelt/inzingt en zo een complete compositie opbouwt in zijn eentje) de hele zaal weet te betoveren.

Loney Dear bracht uiteraard veel songs van het nieuwe album Hall Music (waaronder opener Name), maar ook een aantal oudere nummers; een paar rustige gitaarliedjes van het album Sologne bijvoorbeeld, maar ook de heftige (met electronica gelardeerde) trance-achtige tracks van Dear John – hier in een meer akoestische setting toch imponerend gebracht.

De muziek van Loney Dear is (vergeef mij de lichtzinnige vergelijking) eigenlijk een soort aanbiddingsmuziek. Wat bedoel ik daarmee? Niet dat Loney Dear christelijke liedjes zingt of zo, de teksten gaan meestal over relationele dingetjes, (verloren) liefdes, menselijke tekortkomingen etc. en hebben hoogstens een functie als uitlaatklep. Toch wordt je door de liedjes van Loney Dear a.h.w. `opgetilt’, en dat komt door de muziek. Eenvoudige schema’s, repetitieve ritmes, mooie maar eenvoudige melodieën, zorgvuldig opgebouwde composities. Het is bijna niets en veel liedjes lijken erg op elkaar; en toch weet hij je keer op keer te ontroeren en te inspireren en verveelt het nooit. En dat is wat muziek kan doen, het is magisch; het tilt je op uit je dagelijkse beslommeringen en plaatst je in een andere wereld. En daarom zeg ik: het is net aanbiddingsmuziek.

Of misschien moet ik zeggen: zo zou aanbiddingsmuziek moeten zijn. Stel je voor dat je zondags in de kerk komt en er niet meer hetzelfde statische combo de uitgesleten liedjes staat te spelen, dat je niet langer van een afstandje staat toe te kijken hoe iemand een liedje staat te zingen op een podium, maar dat er muziek zoals die van Loney Dear zou klinken: het begint met een simpel melodietje, het nummer wordt langzaam opgebouwd, eenvoudige maar doeltreffende tekst; de muziek neemt je mee, je wilt er deel aan hebben, meedoen. Dit gaat verder, stijgt uit boven je eigen kleinmenselijke gevoelens en behoeften, het neemt je mee, richt je aandacht op iets buiten jezelf, het opent je geest voor onverwachte mogelijkheden. Het is muziek die niet de kleinheid van je vertrouwde wereldje bevestigd maar de horizon opent, ruimte ademt, en terwijl je je ogen sluit opent je geest zich voor nieuwe inzichten. Dat is wat ik ervoer bij dit concert. En het was niet eens op een gewijde plaats.